Een Deventer bedrijf vroeg me laatst: is de Kwaliteitenkamer® geschikt voor teambuilding? Mijn antwoord daarop is ‘ja’. Nou is dat wel een beetje gemakkelijk, dus ik zal proberen het toe te lichten. Dat begint met helder krijgen wat we onder teambuilding verstaan.

Als je teambuilding letterlijk vertaalt, dan is het ‘een team bouwen’. Dat klinkt even veel- als nietszeggend.

Volgens Wikipedia is teambuilding “een verzamelnaam voor een reeks groepsactiviteiten waarbij samenwerking centraal staat. Doel van deze activiteiten is om onderlinge samenwerking, sociale binding, vertrouwen, groepsdynamiek en efficiëntie te creëren binnen een groep mensen”.

Hoewel ik het net iets te ambitieus vind om te verwachten dat je dit allemaal kunt bereiken – ik zou er een ‘en/of-je’ van maken – denk ik dat deze aspecten wel allemaal onderdeel of doel kunnen zijn van teambuilding.

Is teambuilding iets waar elke organisatie aan werkt? Ik ben geneigd te zeggen van wel. Het begint al bij de start van een bedrijf. Je verzamelt die mensen om je heen met wie je denkt het best je bedrijf te kunnen opbouwen. En je probeert ze op zo’n manier te laten samenwerken dat er een (h)echte groep ontstaat met een gemeenschappelijke drive en aanpak.

Als het bedrijf zich uitbreidt – of als medewerkers vertrekken – bouw je verder. Je kiest bij vacatureomschrijvingen voor een bepaald profiel medewerker. Dat profiel bevat kenmerken waarvan een leidinggevende denkt – al dan niet in overleg met teamleden – dat ze goed passen bij het bestaande team. Soms omdat ze erg lijken op wat er al aanwezig is; soms omdat ze juist heel anders zijn en iets nieuws aan het team kunnen toevoegen. In beide gevallen kijk je op en met wie je kunt bouwen = teambuilding.

Wie is een versterking voor je team? Hoe weet of meet je dat?

Tijdens het lezen van brieven en CV’s filtert de beoordelaar de informatie op die specifieke profielkenmerken en -eigenschappen. Op basis daarvan nodigt hij kandidaten uit. In de gesprekken die volgen staat steeds de vraag centraal: wie past het best in dit team en/of wie kan hier de meeste toegevoegde waarde bieden? Qua kennis, ervaring, persoonlijkheid, ideeën, manier van communiceren, enzovoort.

Best lastig inschatten. Zou je denken. Toch wordt die knoop doorgaans razendsnel doorgehakt, blijkt. Bedrijven ‘weten’ vaak al binnen enkele minuten en soms zelfs seconden of dit de man of vrouw is die zij zoeken. Omgekeerd weten kandidaten vaak ook heel snel of dit het bedrijf is waarbij ze willen werken. Het sollicitatiespel wordt keurig afgemaakt, maar de kaarten zijn al geschud.

Goed, de match is gemaakt, nu kijken of de ratio of de intuïtie (wat geeft de doorslag, denk je?) klopt. Biedt deze kandidaat daadwerkelijk de versterking van het team die je zoekt?

Daar kom je vooral werkenderwijs achter. Je kunt echter wel iets doen om de onderlinge band, het vertrouwen, de communicatie en/of samenwerking binnen een team te versterken. Bijvoorbeeld met een bedrijfsuitje, een personeelsavond, een pizza-sessie, of de Education Friday, #jatoemaar met pitch.

Bedrijven die heel gericht aan een bepaald aspect willen werken, bijvoorbeeld feedback geven en ontvangen, zelfsturende teams of resultaatgericht werken, schakelen vaak iemand van buiten in. Een facilitator, trainer of coach. Door, al dan niet met begeleiding, samen te werken aan die thema’s, ben je in feite ook bezig met teambuilding. Als je elkaar bijvoorbeeld gemakkelijker leert aanspreken, versterk je daarmee ook het onderlinge vertrouwen en ga je op den duur efficiënter en effectiever werken.

Focus je op een bepaald onderdeel en het aanleren van een bepaalde vaardigheid, dan heet dat vaak een teamtraining. Teambuilding is vaak wat algemener en gaat – zoals in de definitie van Wikipedia – over ‘elkaar beter leren kennen’, ‘een echte groep worden’, ‘elkaar leren vertrouwen’, ‘beter samenwerken’.

Soms wordt gedacht dat teambuilding de oplossing is voor een acuut probleem. Dat is niet het geval. Hommeles (bijvoorbeeld een hevig conflict) in een team los je niet op met teambuildingsactiviteiten.

Teambuilding doe je juist om een stevig fundament in je team te creëren waarop je kunt bouwen. Het is voorwaardenscheppend. Je creëert een band, zorgt dat mensen elkaar beter leren kennen en maakt het gemakkelijker om met elkaar in gesprek te gaan. Zo bouw je aan vertrouwen en voorkom je dat er misverstanden of ergernissen ontstaan.

Teambuilding in de Deventer Kwaliteitenkamer®

Terug naar de beginvraag. Ja, de Kwaliteitenkamer® is geschikt voor teambuilding. Waarom dan?

Ten eerste omdat alles in de omgeving en aanpak je uitnodigt om je collega’s beter leert kennen. Je begint met een werkvorm waarin jij en je teamleden worden uitgedaagd om opvallende onderlinge verschillen niet te verhullen of af te zwakken, maar vol in het daglicht te zetten. Alleen al door dat open met elkaar te doen, zet je een belangrijke eerste stap.

Ten tweede omdat je wordt aangemoedigd om heel nieuwsgierig naar elkaar te zijn. Juist naar de kenmerken waarin je van elkaar verschilt. Je maakt een wandeling langs heel verschillende Kwaliteitsprofielen en kijkt welke kenmerken typisch bij jou passen, en welke bij je collega. Je ontdekt (voor zover je dat al niet wist of vermoedde) dat sommige kenmerken heel dichtbij elkaar liggen en andere lijnrecht tegenover elkaar staan. Je gaat ze niet uit de weg, maar zoekt ze bewust op. Omdat het, vroeger of later, hoe dan ook effect heeft op je individuele functioneren en op de samenwerking binnen het team.

Elkaars kwaliteiten leren zien, waarderen en benutten

In de Deventer Kwaliteitenkamer® word je uitgenodigd en uitgedaagd om elke eigenschap die je tegenkomt, te zien als een kwaliteit. Of, als het niet meteen lukt om die uiterst irritante eigenschap van je collega als een kwaliteit te zien, de moeite te nemen om er toch achter te kijken en de kwaliteit op te sporen én te benoemen. De dialoog hierover met collega’s creëert vaak een positieve en open sfeer en maakt het ook mogelijk om gemakkelijk het gesprek aan te gaan over je eigen en elkaars valkuilen. Dit bevordert het vertrouwen.

Via verschillende werkvormen, waaronder een bordspel, leer je niet alleen elkaars vertrekpunten kennen, maar ook elkaars alarmbellen. Je ontdekt dat mensen op totaal verschillende dingen letten en totaal verschillende antennes hebben waaraan ze hun vertrouwen afmeten. Met hulp van meer dan 150 kaarten krijg je tips om valkuilen om te buigen naar kwaliteiten, om je collega’s beter te begrijpen en om bij je collega’s aan te sluiten of hen juist uit te dagen. En zij jou.

Hoe beter dit lukt, hoe efficiënter en effectiever jullie gaat communiceren en samenwerken. En hoe meer ieder teamlid voelt: ‘Ik voel me herkend en erkend in wie ik ben, ik begrijp mijn teamleden steeds beter en voel me steeds meer met hen verbonden. Samen staan we voor onze missie, samen kunnen we deze klus klaren’!

Bereik je dat allemaal in de Deventer Kwaliteitenkamer®? Nee hoor, dat doe je op je werkplek. Maar je kunt wel een mooi begin maken.